Napisane przez mediologia dnia . Wysłane Rozdział 9 - Programowanie w Linuksie.

9.3 Zmienne systemowe - parametry $

 

Przekazywanie parametrów do skryptu

Utwórzmy plik o nazwie katalog1, który będzie zawierał tylko jedno polecenie :

vi   katalog1

 

Następnie nadajmy wszystkim użytkownikom prawo do jego wykonywania:

#   chmod   a+x  katalog1

 

W tym momencie skrypt katalog1 możemy wyegzekwować, wiemy jednak, że lista plików i podkatalogów wyświetlona na ekranie dotyczyłaby tylko katalogu bieżącego. Co możemy zrobić by otrzymać listę plików z innych katalogów bez każdorazowego poprawiania skryptu katalog1 ?

Aby zautomatyzować (przynajmniej częściowo) wyświetlanie plików w różnych katalogach, zastosujemy mechanizm przekazywania parametrów do skryptu. Jak pamiętamy polecenie w Linuksie składa się z  samego polecenia np.  ls , opcji  np.  –l i argumentów  np.  /usr. Zarówno opcje jak argumenty możemy nazwać parametrami. Nazwa skryptu jest też poleceniem, któremu możemy przekazać parametry, z tym że parametry przekazywane do skryptu przypisywane są zmiennym, które oznaczamy jako   $1, S2……S9. $1 odpowiada pierwszemu argumentowi polecenia, $2 drugiemu itd. Co to w praktyce oznacza ?

 

Przypuśćmy, że chcemy wyświetlić na ekranie – egzekwując skrypt katalog1 – zawartość katalogu  /tmp, w tym celu wykonamy następujące polecenie:

$      katalog1  /tmp

 

Jest to wartość, którą przyjmuje zmienna  $1 (pierwszy argument polecenia katalog1), z czego wynika, że nasz skrypt musimy zmienić w następujący sposób:

 

$1 przybiera zawsze wartość pierwszego argumentu polecenia w tym wypadku  /tmp, jeżeli chcielibyśmy obejrzeć zawartość katalogu /usr to musimy wykonać polecenie:

#  ./katalog  /usr

 

$1 przybierze w tym wypadku wartość  /usr

 

Dodajmy, że istnieje także zmienna $0 zawiera ona nazwę skryptu (polecenia). Wiemy, że możemy skryptowi przekazać 9 parametrów od $1 do $9. Przećwiczmy problem parametrów praktycznie. W tym celu utworzymy plik o nazwie skrypt2.

  

$  vi skrypt2

 

Następnie – po nadaniu odpowiednich praw skryptowi (jeżeli użytkownik tych praw nie posiada) wyegzekwujmy skrypt1 w następujący sposób:

....$1    $2   $3

$ ./skrypt1  89   34   21

 

Na ekranie powinny pojawić się napisy:

 

 Zmienne oznaczone znakiem $ mogą w linii poleceń egzekucji skryptu przybierać także wartości następujące:

$* reprezentuje wszystkie zmienne, niezależnie od ich liczby

$# pokazuje liczbę podanych zmiennych

$@ argumenty linii poleceń są „cytowane” pojedynczo

 

Bardzo ważna jest różnica między wyrażeniami   $* (wszystkie zmienne)  i   $# (liczba zmiennych). Pierwsza wartość ($*) odnosi się do wszystkiego, co jest w wierszu poleceń, od $1 do nieskończoności (choć tak naprawdę w każdej powłoce jest jakiś limit zmiennych). Druga wartość  ($#) nie odnosi się do samych zmiennych, ale zwraca ich liczbę. Aby pokazać tę różnicę, rozważmy poniższe skrypty. Utwórzmy skrypt pod nazwą skrypt3 który zawierał będzie tylko:

 

$  vi  skrypt3

$   ./skrypt2 x  y  z  q

x  y  z  q

 

zmieńmy teraz skrytp 3 i porównajmy wyniki obu wersji:

$  ./skrypt3  x  y  z  q

4

 

Jak więc widzimy zmienna S* odnosi się do wszystkich argumentów z linii poleceń natomiast zmienna $# liczy te argumenty. Jaka jest w takim razie różnica pomiędzy zmienną  $* a zmienną  $@ ? Obie robią to samo jednak zmienna  $@  pozwala na osobne użycie każdego z nich. Różnica pomiędzy tymi zmiennymi nie jest zbyt widoczna, dopóki nie użyjemy ich do argumentów używających strukturę kontrolną pętli for-in co będzie wyjaśnione w dalszej części rozdziału.

W zarządzaniu zmiennymi $ definiowanymi przez system możemy użyć polecenia shift. Polecenie to bierze wszystkie zmienne począwszy od  $1  i zmniejsza ich liczbę o jeden. Zmienna $0 nigdy się nie zmienia, ale kiedy używamy polecenia  shift po raz pierwszy to  $2  staje się  $1,  $3 staje się $2 itd. Proces ten powtarza się przy każdorazowym użyciu polecenia  shift. Utwórzmy skrypt4:

 

$  vi  skrypt4

 

 

Dokonamy teraz egzekucji skrypt3 z następującymi argumentami:

 

$  skrypt3  raz   dwa  trzy  cztery

 

 

Polecenie  shift nie wie, ani czy zmienne istnieją, ani ile ich jest. W przypadku dużej liczby zmiennych nie stanowi to problemu, ale w przypadku małej liczby zmiennych można nieświadomie przesuwać nieistniejące zmienne, co może powodować wyświetlanie pustych wierszy, a czasami nawet komunikatów o błędach. Jeśli w powyższym przykładzie podamy w wierszu poleceń tylko jedna zmienną, wygenerowany zostanie następujący komunikat o błędzie:

 

shift : shift skrtpt3 must be <=  $#

 

Linux dostarcza nam także inne zmienne zdefiniowane w systemie, które ułatwiają programowanie w bashu:

? zmienna ta zawiera kod zwrotu ostatniego polecenia wykonanego przez skrypt

$ zmienna ta zawiera numer procesu – PID

 

 

Programowanie Rozdział 9.3 Darmowy kurs Linux